“Neutrofiel beukenbos”
Het neutrofiel Beukenbos (of beukenbos met Wilde hyacint) komt voor in vrijwel alle grote boscomplexen in de Vlaamse leemstreek ten westen van Brussel. Een groot deel van de Vlaamse monumentale bomen (omtrek groter dan 3 meter) zijn hierin terug te vinden. Dit habitattype is van essentieel belang voor een groot aantal soorten, waaronder ook verschillende vogelrichtlijnsoorten (Zwarte specht, Middelste bonte,Wespendief).
Flora
De boomlaag bevat Zomereik, Es of Beuk, aangevuld met Grauwe abeel, Gewone esdoorn, Zoete Kers en Hazelaar.
De kruidlaag wordt gekenmerkt door Wilde hyacint, Spekwortel, Wilde narcis en plaatselijk een dichte Klimopbegroeiing. Verder komen de typische voorjaarsbloeiers voor zoals Bosanemoon, Gele dovenetel, Muskuskruid, Speenkruid en op vochtige plaatsen ook Daslook. Neutrofiele beukenbossen in de Voerstreek en zeldzaam in de Vlaamse Ardennen herbergen een aantal specifieke soorten zoals Parelgras en Lievenvrouwebedstro.
Fauna
Dit bostype is in Vlaanderen zeer belangrijk voor de vogelrichtlijnsoorten Rode wouw en Middelste bonte specht. Het dood hout biedt een geschikte woonplaats voor het Vligend hert en diverse vleermuissoorten. De open plekken vormen een leefgebied voor de Hazelmuis, Hazelworm, zweefvliegen en talrijke vlindersoorten. Dit bostype is ook zijk aan slakkensoorten.
Beheer
Een klassiek en duurzaam hooghoutbeheer dat rekening houdt met de natuurlijke karakteristieken en vereisten van het bostype kan verenigbaar zijn met het behoud en de ontwikkeling van het habitattype. In kwetsbare zones of gebieden met rijke uitgangssituatie is een aangepast beheer echter wel noodzakelijk. Maatregelen hiervoor zijn o.a. een open-plekken-beheer, zoom- en mantelbeheer en bestrijding van exoten om de soortendiversiteit te stimuleren en te behouden. De lemige bodem is zeer gevoelig voor bodemverdichting. Bosbegrazing wordt afgeraden door de hoge gevoeligheid aan degradatie, tenzij zeer extensieve begrazing of seizoensgebonden bij sterke verbraming. Recreatieplanning met zonering is noodzakelijk.
De schaal van de beheeringrepen dient zo klein mogelijk te worden gehouden zodat een ongelijkjarig bos ontstaat bv. door houtkap in kleine groepen in plaats van bestandsgewijs, met behoud of aanvoer van voldoende dood hout . Er wordt gestreefd naar een gemengd bestand met behoud van inheemse soorten in de struiklaag.
Foto’s: © Valerie Vandenabeele